Srećna Nova 5785. jevrejska godina!
- sreda, 02 oktobar 2024 13:07
- Autor RTV BN
Članovima jevrejskih opština u Banjoj Luci i Doboju, jevrejskim zajednicama u Republici Srpskoj odnosno Bosni i Hercegovini, u Srbiji, kao i našim gledaocima jevrejske vjere širom svijeta, srećnu Novu 5785. (tašpa) godinu, tradicionalnom čestitkom Šana tova u metuka, želi BN televizija!U čestitci se navode želje da se jesenji praznici mjeseca tišrija provedu u porodičnom spokoju, a da naredna godina bude godina dobrog zdravlja, mira i napretka.
Jevrejska Nova godina, Roš hašana (Rosh Ha'Shanah), se obilježava na šesti dan stvaranja svijeta. Proslavlja se dva dana a njom počinje 10-dnevna molitva, pokora i pokajanje koje svoj vrhunac dosežu Jom kipurom (Yom Kippur), praznikom nad praznicima.
Kako su Jevreji u praskozorju svoje istorije bili i pustinjski nomadski narod, dani se računaju od zalaska sunca do večeri narednog dana, tako da i praznovanje počinje večernjom molitvom u sinagogi, nastavljajući se svečanim objedom i blagoslovima u domovima.
Roš hašana je i sudnji dan kada se ljudima sagledava učinjeno tokom prethodne i određivanje sudbine za narednu godinu, kojom će biti i presuđeno ko će živjeti a ko umrijeti tokom nje.
Kako postoje tri knjige u koje Gospod upisuje sudbine ljudi, tako se sazdao pozdrav Le-šana tova tikatevu (budite upisanu u dobru knjigu, knjigu života). Još je u Talmudu ovaj praznik opisan kao praznik stvaranja svijeta, kada se duvajući u šofar (shofar) - ovnov rog, vapajnim zvukom prodorno pozivalo na pokajanje.
Za razliku od mnogih naroda, kod Jevreja je Nova godina ozbiljan praznik, poziva na prisjećanje, pokajanje i jedinstvo naroda. Običaj je da se izlazi na rijeku, jezero ili more u koju se bacaju mrve hljeba (tašlih/tashlih), simbolično izražavajući odbacivanje grijeha.
Za prazničnu, porodičnu, večeru se, između mnogih jela, služe i glava ribe, koja označava početak godine i želju da se bude pri glavi a ne na repu i kriške jabuka koje se umaču u med ne bi li godina bila slatka. Ove godine Nova godina kalendarski pada na Šabat, koji prema vjerskim propisima ima prvenstvo nad njom, tako da će se praktično dva neradna dana svesti na samo jedan.
Kako za BN prenosi Aleksandar Nikolić, počasni konzul Republike Srbije u Izraelu, ovogodišnje praznovanje u samom Izraelu biće u mnogome uslovljeno razvojem ratnih događaja, posebno u sjevernom dijelu zemlje, u kome su na snazi ograničenja Komande pozadine, a još uvijek je 70 hiljada interno raseljenih iz pojasa duž linije razgraničenja sa Libanom.
Uz opštu zabrinutost i postojeću tenziju, porodice će ostavljati po jedno slobodno mjesto za trpezom za preostalih 101 talaca kidnapovanih u Pojas Gaze.
(BN)
